Als oude patronen nog steeds aan het roer staan
Zondagavond. De planning voor de komende week is gemaakt, het huis is aan kant, en terwijl de granola in de pan bakt, denk ik ineens terug aan een gesprek van vanmorgen. Een klein, bijna onbeduidend moment – maar eentje dat veel zegt:
Lief: Wat zit er eigenlijk in dat flesje met plantenvoeding?
Ik: Uhm… plantenvoeding. Waarom?
Lief: Dus er zit niks giftigs in?
Ik: Niet dat ik weet. Maar wat is ermee?
Lief: Hij lag namelijk in het kastje…
Ik: (onderbreekt) Hoezo, lag in het kastje? Hij kan daar gewoon staan.
Lief: Ja, niet op die plek blijkbaar, want hij lag. En toen is hij gaan lekken.
Ik: O, dat is niet erg. Alleen plantenvoeding.
Lief: Oké, mooi.
Terwijl ik de granola omschepte, besefte ik dat ik hier iets doe wat ik vaker doe: ik leid de aandacht subtiel af van de schuldvraag. Een oud patroon. Want in eerdere relaties (of situaties) kon zo’n onschuldig voorval zomaar escaleren. Dus leerde ik om de verantwoordelijkheid te ontwijken en het gesprek een andere kant op te sturen.
Dat heeft me destijds geholpen. Deze vorm van coping werkte. Maar nu is het niet meer nodig. En toch – het patroon is er nog steeds. Want afleren, dat is een proces. Een proces van herkennen, begrijpen, loslaten en vervolgens nieuw gedrag oefenen. En ja, dat kost tijd.
Dit soort automatische reacties noemen we copingmechanismen – manieren die je hebt ontwikkeld om met spanning of conflicten om te gaan. Ze zijn ooit ontstaan met een goede reden. Maar als ze je niet meer helpen, wordt het tijd om ze onder de loep te nemen. Wil je hier dieper in duiken? Dan is dit artikel van Psychology Today een goede start. Ook de American Psychological Association beschrijft hoe je op een gezonde manier met stress en gedragspatronen om kunt gaan.
In mijn werk zie ik dit vaak terug: mensen die zich ineens bewust worden van gedrag dat hen niet meer dient. Je merkt dat je je afsluit in gesprekken, dat je fel reageert op iets kleins, of je voelt je overweldigd in situaties waarin je juist helder zou willen blijven. Herkenbaar? Je bent niet de enige.
Het mooie is: het moment dat je dit herkent, is een enorme stap. Misschien wel de grootste. Want vanaf daar kun je verder. En je hoeft dat niet alleen te doen. Samen kijken we wat wél bij je past, welke manieren er zijn om dichter bij jezelf én de ander te blijven. Op een luchtige en praktische manier, zoals ik ook beschrijf in Wat als jullie relatie niet meer vanzelf gaat.
Meer lezen over het herkennen van oude patronen? Kijk dan eens bij:
En als jij voelt dat je toe bent aan verandering, aan een manier die echt bij je past? Waarbij er ruimte is voor jouw tempo, jouw gevoel én een beetje humor? Mail me dan voor een afspraak.
Liefs,
Marjolein