Er is vandaag de dag nog steeds veel onbegrip voor vrouwen die in een pijnlijke relatie zitten. Als je een vrouw bent die zich in zo’n relatie bevindt, dan kijk je niet raar op van uitspraken als ‘het is je eigen keuze’ of ‘ik zou dat nooit doen’ deze zijn verteerbaar. Lastiger zijn: ‘misschien heb je op een bepaald level wel iets getriggerd bij hem’, ‘misschien heb je nog een les te leren’ of ‘misschien vind je het eigenlijk wel prettig’. Absoluut niet te verteren is deze: ‘vind je het niet lastig dat je zo bent?’ In deze blog 5 redenen waarom je in een pijnlijke relatie blijft.
Schuld
Veel van deze uitspraken impliceren een schuld of op zijn minst een balans (waar jij blijkbaar zorgt voor een negatieve uitslag), maar gaan voorbij aan de mechanismen waardoor een relatie als deze in stand blijft. Dit geldt voor alle relaties waarin je geen prettig gevoel hebt. Dus of er nu sprake is van grove mishandeling of vaak het gevoel dat je partner iets doet waar jij niet achter staat dat maakt in feite niet zo veel uit. Het punt is dat je tekort gedaan wordt en niet langer in de positie bent om daar iets aan te doen.
Mechanismen
De reden dat je er niets meer aan kunt doen hangt samen met de onmogelijkheid om uit de relatie te stappen. En daar heb je direct het punt te pakken waarom de relatie voort blijft duren. Deze mechanismen werken voor iedereen en vaak heel positief (gelukkig!). Maar soms keert het systeem zich tegen je en raak je in een neerwaartse spiraal.
Om daar uit te raken zul je weer omhoog moeten bewegen, totdat je de vrijheid hervindt om keuzes te maken die bij jou passen. Daarvoor moet je weten welke processen bijdragen aan deze spiraal. De onderstaande 5 redenen geven een beeld van waarom je in een pijnlijke relatie blijft, ze hoeven voor jou niet allemaal te kloppen (afhankelijk van waar je zit in jouw spiraal) en ook niet in deze volgorde. LET OP: Het kan pijnlijk zijn om dit te lezen, zo erg zelfs dat je je er door overdonderd voelt. Praat er in dat geval over met een goede vriend(in) of neem contact op met mij.
- Kinderen. Deze ligt voor sommige mensen voor de hand en voor anderen niet (het hangt er bijvoorbeeld vanaf of je ze hebt of niet). Veel vrouwen kiezen er voor om in een relatie te blijven omwille van de kinderen. Hier zijn talloze onderzoeken naar gedaan en boeken over geschreven. En eigenlijk komt het steeds neer op: Kinderen zijn niet verantwoordelijk voor jouw geluk. Dus als jij je ongelukkig voelt in je relatie dan zul je daar aan moeten werken, niet je kinderen betrekken in iets waar zij geen invloed op hebben. Hou de verantwoordelijkheid bij jezelf en geef het goede voorbeeld.
- Een tijd geleden las ik het boek ‘Ongetemd’ van Glennon Doyle, in haar inleiding schrijft ze over Tabitha. Tabitha is een jachtluipaard die leeft in gevangenschap, Minnie een labrador is haar beste vriend en ze doet alles wat Minnie ook doet. Elke dag moet Tabitha achter een auto aanrennen waar een pluchen konijn aan vastgebonden zit. Eerst rent Minnie, daarna doet Tabitha hetzelfde om vervolgens weer opgesloten te worden in haar kooi. Ze denkt dat ze een labrador is… Ze kent geen vrijheid…
Heel veel vrouwen die ik spreek hebben geen of een beperkt gevoel van vrijheid. Ze leven in een (gouden) kooi, waar ze alleen mogen/kunnen doen wat een ander ze opdraagt te doen. Ze hebben weinig idee van hun eigen talenten, bijzonderheden, mogelijkheden. Als je geen idee hebt dat de wereld groter is dan hetgeen wat je ziet dan heb je ook niet het idee dat je er aan kunt ontsnappen. - In een ander boek dat ik las (ik ben op dreef op het moment) van Paul Verhaeghe stipt hij een mechanisme aan wat in heel veel facetten van ons leven een rol speelt. Het is een onderliggend mechanisme dat zo bekend is dat je het in de eerste instantie niet koppelt aan je relatie, totdat je dat wel doet en de schellen je van de ogen vallen.
Het heet Intermittent reinforcement, een term uit de gedragspsychologie, willekeurige bekrachtiging van gedrag. Bij kinderen en dieren kun je dit goed zien. Stel je voor, je hebt 3 groepen: De eerste groep krijgt een beloning als hij de opdracht uitvoert, groep 2 krijgt geen beloning en groep 3 krijgt soms wel en soms geen beloning (intermittent reinforcement). Welke groep gaat het langst door denk je?
Groep 3, sterker nog als je niet zeker weet of je een beloning krijgt of niet dan ga je nog harder je best doen om hem te verdienen. Dit zie je terug in het bedrijfsleven, op scholen, in de wereld van gokken. En dus in relaties.
Wanneer je je uiterste best doet om je partner tevreden te stemmen en het lukt je soms wel en soms niet dan ga je dus nog harder je best doen om dit voor elkaar te krijgen. Uiteindelijk zelfs totdat het ten koste gaat van jezelf. Paul Verhaeghe noemt dit terecht: broodkruimels toewerpen, de vrouw blijft zolang ze de hoop heeft nog broodkruimels te ontvangen.
Het is pijnlijk te beseffen dat veel vrouwen leven in een relatie zoals hierboven beschreven. Zij lijken zich alleen nog te bekommeren over het welzijn van hun man en zichzelf te vergeten. Dit is een pijnlijke waarheid, maar daarom niet minder waar. - Verwachtingen van jezelf. Iedereen heeft een ideaal beeld, vaak komt dit voort uit de beelden die je hebt meegekregen als kind. Een goede baan, mooi huis, een man. Binnen NLP wordt dit ‘Je ideale Zelf’ genoemd. Hoe dichter je zelfbeeld en ideale zelf bij elkaar liggen des te gelukkiger voelt iemand zich. Maar je Ideale Zelf kan ook zorgen voor het nastreven van iets wat (nu) niet binnen handbereik is. Daarbij komt de vraag: is het wel het ideale zelf dat je wilt nastreven? Of zitten er teveel aspecten in die van buitenaf komen?
Als voorgaand plaatje bij je past is er een kans dat je genoegen neemt met iemand om aan het ‘ideale plaatje’ te voldoen. Hoe langer we onze plaatjes in stand houden, des te groter de gevolgen op lange termijn. Je kijkt te weinig naar wat er nu om je heen en met jou gebeurt en teveel naar een beeld wat je in stand wilt houden. En wat misschien helemaal niet jouw ideale leven is. - Verwachtingen van de ander. Jouw eigen verwachtingen komen niet zomaar uit de lucht vallen. Om je heen zijn er namelijk ook mensen die iets van jou verwachten. En nog vager is het ‘algemene beeld’ waarin normen en waarden zitten. Dus ook de ideale plaatjes. En het ideale plaatje van de huidige maatschappij is: Een groot huis, goede baan, kinderen en eventueel een hond. En als je daar niet aan voldoet dan krijg je daar vragen over.
Zo weet ik nog heel goed dat ik me in een hele pijnlijke relatie bevond en er was iets gebeurd. Ik belde een vriendin en zei na enige uitleg: ‘Ik geloof dat ik bij hem weg wil’. Waarop zij antwoordde: ‘Maar wat ga je dan doen met je leven?’ En boem.. Ik tekende direct bij voor een aantal jaren extra in de relatie. Want wat ging ik anders met mijn leven doen?
Mijn lieve vriendin zal dit nooit zo bedoeld hebben, zij reageerde alleen vanuit de heersende moraal (huis, man, kind), die zeker in de omgeving waar we woonden de boventoon voert. Dus ik neem het haar niet kwalijk. Het is wel goed om je hier bewust van te zijn en zorgvuldig je momenten en mensen te kiezen die je in vertrouwen neemt als je dingen wilt delen. Want op het moment dat je je in een pijnlijke relatie bevindt en twijfelt over wat je te doen staat, ben je niet in staat om de verwachting van een ander naast je neer te leggen. Dergelijke processen kosten gewoon teveel energie en wilskracht en het enige wat je erbij kunt hebben is steun.
En nu heb je het allemaal gelezen, misschien ben je ook niet zomaar begonnen aan dit stuk. Wellicht heb je dingen uit te zoeken of tijd nodig om het te laten bezinken. Hoe dan ook, neem je tijd. Lees het allemaal rustig nog een keer door. Wat je verder kunt doen? Lees boeken, kijk filmpjes, volg een training. Onderaan de pagina vind je een inschrijfformulier voor de nieuwsbrief. Doe wat goed voelt voor jou. Wil je contact met mij? Dat kan, ik help je graag.
Liefs,
Marjolein